POPs(PersistentOrganicPollutants)ဆုိသည္မွာပတ္၀န္းက်င္တြင္ မၿပိဳကြဲပဲၾကာရွည္စြာတည္ ရွိေသာဇီ၀အေျခခံ အညစ္အေၾကးမ်ား ကို္ဆုိလုိပါသည္။သင့္ပတ္၀န္းက်င္ကိုၾကည့္လုိက္ပါ။
POPs စြန္႔ပစ္ ပစၥည္း ဘာေတြရွိသလဲဆုိတာကုိသိႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ဖန္ပုလင္း၊ပလတ္စတစ္၊ေဖာ့၊စတာေတြ
ေပါ့။ဒါေပမဲ့ မျမင့္ႏုိင္တဲ့ POPs မ်ားလည္းရွိပါေသးသည္။ဓတုဓါတ္ေျမၾသဇာ၊ပုိးသတ္ေဆး၊ရြက္ျဖန္း
ဓါတ္ေျမၾသဇာ မ်ားျဖစ္ပါသည္။၎စြန္႔ပစ္ ပစၥည္းမ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေနထုိင္ရာကမာၻေျမႀကီး
ယခုအခ်ိန္မွာအႀကီးအက်ယ္ဒုကၡေပးေနပါၿပီ။
ဥပမာတစ္ခုေနနဲ႔ ပုိးသတ္ေဆးျဖန္းထားေသာသစ္ရြက္တစ္ရြက္ကုိစားထားေသာ ေဘာက္ဖတ္တ
ေကာင္ဆုိပါေတာ့၊ဒီေဘာက္ဖတ္ကုိယ္ထဲမွာ ပုိးသတ္ေဆးေတြအနည္းအမ်ားဆုိသလုိပါမွာေသခ်ာ
တယ္။ဒီေဘာက္ဖတ္ကေနလိပ္ျပာျဖစ္မယ္၊လိပ္ျပာကုိငါးကစားမယ္၊ေနာက္ဆံုး ဒီငါးကလူေတြစား
တဲ့ ထမင္းပန္းကန္းထဲကုိေနာက္ဆံုးေရာက္လာတာပဲ။ဒါျမင္သာထင္သာရွိတဲ့ ဥပမာ တစ္ခုကုိတင္
ျပတာပါ။ဒီလုိ အစားအစာမ်ဳိးကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘယ္ေလာက္စားၿပီလဲ။
ေနာက္တမ်ဳိးကေတာ့ အခုအရမ္းခတ္စားေနတဲ့ ပလတ္စတစ္။ပလတ္စတစ္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘာ
ေၾကာင့္သံုးေနၾကတာလဲ ဆုိတာကုိအရင္စဥ္းစားဖုိ႔ုလုိလာၿပီ။အရည္လုိဟာမ်ိဳးေတြထည့္လုိ႔ရတယ္၊
စိမ့္ထြက္မႈမရွိဘူ၊လုံၿခံဳတယ္၊ၾကာရွည္ခံတယ္၊ေဓ်းေပါတယ္၊ဒါကေကာင္းက်ိဳးေတြ။
ၾကာရွည္ခံတယ္၊လံုၿခံဳတယ္၊စတဲ့ ေကာင္းက်ဳိးေတြကပဲ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိဒုကၡေပးေနတာ။ၾကာရွည္
ခံတယ္၊ေဓ်းေပါေတာ့ ေပါေပါမ်ားမ်ား၀ယ္သံုးႏုိင္တဲ့အတြက္ ေပါေပါေလာေလာပဲ တစ္ခါသံုးၿပီးရင္
စြန္႔ပစ္လုိက္ၾကတယ္။ျပႆနာက အဲဒီမွာတင္စတာ။ပလတ္စတစ္က ၾကာရွည္ခံတဲ့ ပစၥည္းဆုိ
ေတာ့ ဘယ္ေနရာစြန္႔ပစ္ စြန္႔ပစ္ စြန္႔ပစ္တဲ့လူသာ အရိုးေဆြးသြားမယ္ သူကေတာ့ေဆြးမွာမဟုတ္
ဘူး၊ဒီေတာ့ေမးစရာ ရွိလာၿပီ မစြန္႔ပစ္ေတာ့ဘူးကြာ မီးရႈိ႕မယ္ဆုိေတာ့လည္း Dioxins(ဒုိင္ေအာက္
ဇင္)လုိ႔ေခၚတဲ့ အလြန္အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစေသာ ဓါတ္ေငြ႕တစ္မ်ဳိးထြက္လာတယ္။ဒီဓါတ္ေငြ႕
ကိုရႈရႈိက္မိရင္ လူကုိေသေစတဲ့အထိဒုကၡေပးႏိုင္သလုိ ကင္ဆာေရာဂါကုိလည္းျဖစ္ေစႏုိင္တယ္၊လူ႔
ကုိယ္ခံစြမ္းအားကုိလည္း ဖ်က္စီးျပစ္တယ္။ပုိေတာင္ဆုိးေနေသးတယ္။ဒီေတာ့ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လုပ္ဖုိ႔
နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္ရွိတယ္
5Rs လုိ႔လူသိမ်ားတဲ့
Reuse(ျပန္သံုးမယ္)
Refuse(ျငင္းပယ္မယ္)
Reduce(ေလွ်ာ့ခ်မယ္)
Recycle(ပုံစံတစ္မ်ဳိးေျပာင္းသံုးမယ္)
Return(ျပန္ပို႔မယ္)
ဆိုတာေတြကိုလုပ္လုိ႔ရတယ္။ဒါကတစ္ဦးခ်င္းဆီလုပ္ေဆာင္လုိ႔ရတဲ့နည္းႏွစ္နည္းျဖစ္တယ္။ကၽြန္
ေတာ္ 5Rs နည္းနည္းရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။
Reuse ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏြားႏုိ႔တစ္ထုတ္၀ယ္လာတယ္ဆုိပါေတာ့၊ပလတ္စတစ္အိတ္
ႏွစ္အိပ္ပါလိမ့္မယ္။အျပင္အိတ္ကဘာမွမေပဘူး။ဒီေတာ့ တျခားေနရာမွာ
ျပန္သံုးလုိ႔ရတယ္။အတြင္းအိတ္ကုိလည္း ေဆးေၾကာၿပီးေနာက္တစ္ခါျပန္
သံုးလုိ႔မတယ္။
Refuse ေဆးေၾကာထားတဲ့ ႏြားႏုိ႔အိပ္ကုိ ေနာက္တစ္ခါေဓ်းသြား၀ယ္ေတာ့ယူသြား
မယ္။ငါးသြား၀ယ္မယ္ ဆုိင္ရွင္က ပလတ္စတစ္ အိပ္အသစ္တစ္ခုနဲ႔ထည့္
မယ္လုပ္ရင္ သူ႔ကိုမထည့္ဖုိ႔ေျပာမယ္။ပါလာတဲ့ ႏြားႏုိ႔အိပ္ အေဟာင္းကုိေပး
လုိက္မယ္။တခုသတိထားရမွာက ေဓ်းသည္ေတြ ပလတ္စတစ္အိတ္ကုိ မ
ထုတ္ခင္(သုိ႔)မျဖဳတ္ခင္မွာ ႀကိဳေျပာထားဖို႔လုိတယ္။တကယ္လုိ႔ျဖဳတ္ၿပီးမွ
ကိုယ္က ျငင္းလုိက္ရင္ သူကဒီအိပ္ကုိျပန္သံုးမယ္မထင္နဲ႔။ေဓ်းေပၚလြန္း
ေတာ့ (ထုတ္၊ျဖဳတ္)ၿပီးသားအိပ္ကုိလြင့္ပစ္မွာ ၈၀%ေလာက္ရွိတယ္။ကုိယ္
ျငင္းပယ္လုိက္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္လည္း အလဟသ ျဖစ္သြားႏုိင္တယ္။
Reduce (ေလွ်ာ့ခ်မယ္)ေလွ်ာ့ခ်ဘုိ႔ နည္းလမ္းေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ဒီငါးခ်က္လံုး
(5Rs)ကလည္းေလွ်ာ့ခ်တဲ့နည္းလမ္းေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။တျခားဥပမာေပး
လုိ႔ရတာေလးေတြကေတာ့ ေဓ်းသြားတဲ့အခါ ေဓ်းျခင္းေတာင္းကိုယူသြား
တာ၊(5Rs)ကိုအသိစိတ္ဓါတ္ရွိရွိ လုိက္နာတာ၊ကုိယ္သိသေလာက္ပတ္
၀န္းက်င္ထိန္းသိန္းေရး အသိပညာေလးေတြကို ကိုယ္မိဘ၊အသိုင္းအ၀ုိင္း
မိတ္ေဆြေတြကို ျဖန္႔ေ၀တာ၊သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိန္းေရးအဖြဲ႕၊NGO
ေတြမွာ ကူညီလုပ္ေဆာင္တာ၊တစ္ခါသံုးတူေတြမသံုးတာ၊စသည့္နည္းလမ္း
မ်ား ျဖစ္ပါသည္။
Recycle အသစ္တစ္မ်ဳိးေျပာင္းသံုးၾကမယ္ ဆုိတာနဲ႔ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေရသန္႔ဘူးေဟာင္း
ေတြကို လိုက္ေကာက္ေနတဲ့ သူေတြကို ေက်းဇူးတင္သင့္တယ္။သူတုိ႔ေတြက
ေရသန္႔ဘူးေဟာင္းေတြကို ျပန္သြင္းၿပီးေတာ့ Recycle လုပ္တဲ့သူေတြဆီကုိ
ပုိ႔ေပးတာျဖစ္တယ္။ကုိယ္ဘာမွမလုပ္ႏုိင္ရင္ေတာင္မွ ကုိယ္စြန္႔ပစ္မည့္အရာ
ေတြကုိ စုထားၿပီး အေဟာင္းဆုိင္သြားပုိ႔တာမ်ဳိးကုိလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။
Retrun ျပန္ပို႔မယ္ ဆုိတာ အေဟာင္းဆုိင္ကုိသြင္းတာမ်ဳိးမဟုတ္ပါဘူး။ေဆးေၾကာစု
ေဆာင္းထားတဲ့ ပလတ္စတစ္ေတြကို ပလတ္စတစ္ အသံုးမ်ားတဲ့ ေဓ်းဆုိင္
ေတြကိုျပန္ပုိ႕တာကိုဆုိလုိတာပါ။
ဒီငါးခ်က္က ေတာ့ေလွ်ာ့ခ်သည့္နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ပလတ္စတစ္ကုိ လံုး၀မသံုးပဲသူ႔အစား
အစားထိုးလုိ႔ရတဲ့ ပစၥည္းမွမေပါေသးတာ၊ဒီေတာ့ ဒီငါးခ်က္ကုိတစ္ဦးခ်င္းဆီသာ လိုက္နာမည္ဆုိ
ရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကမာၻႀကီးကုိ ကယ္တင္ၿပီးသားျဖစ္မွာပါ။ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြအ
တြက္သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္တဲ့ကမာၻႀကီးကုိထားခဲ့ရမည့္တာ၀န္ ကုိလည္းထမ္းေဆာင္ရာေရာက္ပါ
တယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႕မွာခ်င္တာကေတာ့ ဒီစာေလးကုိဖတ္ၿပီးၿပီဆုိတာနဲ႔ ဒီငါးခ်က္ကုိ သင္ကုိယ္တုိင္၊
သင့္မိဘ၊သင့္အသုိင္းအ၀ုိင္းကုိ ျဖန္ေ၀ေပးၿပီး လိုက္နာက်င့္သံုးမည္ဆုိလွ်င္ ကၽြန္ေတာ့္အေနႏွင့္
အလြန္အားရႏွစ္ေထာင္းမိပါေၾကာင္း……………
ဘုိကေလးသား
0 comments:
Post a Comment