ေအာ္ဂဲနစ္ (organic) ဆုိတာဘာလဲ?

ေအာ္ဂဲနစ္ (organic) ဆုိတာဘာလဲ?

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေၾကာင္း စတင္ေလ့လာၿပီဆုိရင္ ေအာ္ဂဲနစ္ (organic) ဆုိတဲ့ အသံုအႏႈန္းဟာ သိထားသင့္ တဲ့ အသံုးအႏႈန္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေအာ္ဂဲနစ္ကုိ ေအာ္ဂဲနစ္လုိ႔ပဲ ျမန္မာျပန္လုိက္ပါတယ္။ အလြယ္ကူဆံုးေျပာမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ပကတိသဘာ၀အတုိင္း (ဓါတုပစၥည္းလံုး၀မပါ၊ မ်ိဳးယုိးဗီဇ ေျပာင္းလဲျခင္းမျပဳ၊ ပဋိဇိ၀ေဆးမသံုး စတာ ေတြ.....) လုိ႔ပဲ သိထားရင္ အဆင္ေျပႏုိင္ပါတယ္။ ေအာ္ဂဲနစ္နဲ႔ တြဲၿပီးေတြ႔ႏုိင္တဲ့ စာလံုးအတြဲ ေတြကေတာ့ ေအာ္ဂဲနစ္ ပစၥည္း (organic matter, organic material, organic compound)၊ ေအာ္ဂဲနစ္ ထုတ္ကုန္ (organic product)၊ ေအာ္ဂဲနစ္ စုိက္ပ်ိဳးေရး(၀ါ) သဘာ၀ အတုိင္း စုိက္ပ်ိဳးေရး (organic farming)၊ ေအာ္ဂဲနစ္ စုိက္ပ်ိဳးေရးက ထုတ္လုပ္တဲ့ စားေသာက္ကုန္ေတြကုိေတာ့ ေအာ္ဂဲနစ္ စားေသာက္ကုန္ (organic food) တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာ္ဂဲနစ္က သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ ဘာေတြအေရးႀကီးလဲ ဆုိတာကို ေနာက္ထပ္တစ္ပုဒ္ထပ္တင္ပါအံုးမယ္။ အခုေတာ့ စတင္ေလ့လာသူေတြ အတြက္ဆုိေတာ့ ဒီေလာက္နဲ႔ပဲ နားပါမယ္။

Read More

အသစ္တဖန္ ေမြးဖြားျခင္း

အစေကာင္းေသာ္လည္း အလယ္မေကာင္းျခင္း

ဒီဘေလာ့ေလး မလႈပ္မယွက္ ၿငိပ္သက္ေနခဲ့တာ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ရွိပါၿပီ။ အစေကာင္းခဲ့ေပမဲ့ အလယ္ေရာက္တဲ့ အခါမွာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး (အင္တာနက္ေကာ္နက္ရွင္၊ အင္တာနက္အသံုးျပဳခ၊ blogspot ကုိ ပိတ္ထားျခင္း၊ အလုပ္မအားျခင္း၊ ပ်င္းရိျခင္း) အခက္အခဲမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ရပ္ဆုိင္းသြားခဲ့ရပါတယ္။ အခုေတာ့ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရသစ္ လက္ထက္မွာ ပိတ္ထားတာေတြ(blogspot, Youtube) ျပန္ဖြင့္၊ အင္တာနက္ ျပန္သံုးဖုိ႔ အခြင့္အေရးေလးရလာ၊ ဒီအေၾကာင္းအရာကုိ လူသိမ်ားေစခ်င္တာ၊ သိဘုိ႔လုိလာတာ၊ အခ်ိန္ပုိနည္းနည္းရွိလာတာ စတာေတြေၾကာင့္ ဒီဘေလာ့ေလးကုိ ျပန္စျဖစ္ပါတယ္။

ေတာင္းပန္ျခင္း

ေတာင္းပန္မယ္ဆုိတဲ့အခါ ဘေလာ့ရပ္ဆုိင္းသြားတဲ့အတြက္ ေတာင္းပန္ရမွာျဖစ္သလုိ၊ အခု ျပန္အသက္သြင္းတဲ့အခါ အရင္ကလုိ ႏွစ္ေယာက္ အင္အားနဲ႔ မဟုတ္ပဲ တစ္ေယာက္တည္း ျပန္ရုန္းရမွာပါ။ ဒီအတြက္ ပုိ႔စ္မ်ား မွန္မွန္မတင္ျဖစ္တာ၊ အနည္းငယ္ ေႏွာင့္ေနွး ၾကန္႔ၾကာတာရွိရင္ ႀကိဳတင္လုိ႔ ေတာင္းပန္ပါရေစ။

က႑သစ္မ်ား

အရင္ က႑ေဟာင္းေတြျဖစ္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ေလ့လာသူ၊ သတင္း၊ ေဆာင္းပါ၊ ဓါတ္ပံုသတင္း ေတြအျပင္ ေနာက္ထပ္ က႑သစ္ ႏွစ္ခုထပ္ထည့္မယ္လုိ႔ အၾကမ္းစဥ္းစားထားတာရွိပါတယ္။ အစိမ္းေရာင္ စာအုပ္စဥ္ (စာအုပ္က႑၊ စာအုပ္အညႊန္း)၊ အစိမ္းေရာင္ ကဗ်ာက႑၊ တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ အစိမ္းေရာင္ စာအုပ္စဥ္မွာေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေၾကာင္း ကုိယ္တုိင္ေလ့လာခ်င္ သူမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ပက္သက္တဲ့ စာအုပ္ေတြကုိ အတက္ႏုိင္ဆံုး စုံလင္ေအာင္ ေဖာ္ျပေပးမွာပါ၊ အစိမ္းေရာင္ ကဗ်ာ က႑ကေတာ့ သိပ္ေထြေထြထူးထူးရွင္းျပဖုိ႔လုိမယ္မထင္ပါဘူး။ ကုိယ္ေရးတဲ့ကဗ်ာပါသလုိ႔၊ မဂၢဇင္းေတြက ကဗ်ာေတြ ကုိ အလွ်င္းသင့္သလုိ ေဖာ္ျပေပးသြားမွာပါ။

ေနာက္ခံသမုိင္း

ဒီဘေလာ့ေလးစလုပ္ေတာ့ ၂၀၀၉ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ကပါ။ သူငယ္ခ်င္း မုိးတိမ္ နဲ႔အတူတူ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းက ဘာသာျပန္ သတင္း၊ ေဆာင္းပါး ေတြေရး၊ ကၽြန္ေတာ္ (ဘုိကေလးသား) က သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ စတင္ေလ့လာသူေတြအတြက္ ပတ္၀န္းက်င္ လာသူ ဆုိတဲ့က႑မွာသဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့အေျခခံသိမွတ္ဖြယ္ရာေတြကုိ ေရးပါတယ္။ ႏွစ္ေယာက္အတူေပါင္းေရးတာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ ေနာက္ဆံုးတင္ျဖစ္လုိက္တဲ့ ပုိစ့္ (ဇူလုိင္၊ ၂၀၁၀) ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ (အေပၚမွာေျပာခဲ့တဲ့အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္) လံုး၀ရပ္ဆုိင္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္နွစ္အတြင္း သူငယ္ခ်င္းမုိးတိမ္က သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ အလုပ္ေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္ခဲ့သလုိ၊ အခုလည္း ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးသင္တန္းတစ္ခု ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ သြားတတ္ေနပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး၊ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ ဆက္တုိက္လုပ္ျဖစ္သလုိ၊ တဖက္မွာလည္း NGO တစ္ခုက ဖြင့္တဲ့ သင္တန္းႏွစ္ခုမွာ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဘာသာရပ္ကုိ ျပန္လည္သင္ၾကားေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ႏွစ္ အတြင္း ျဖည့္တင္းထားတဲ့ ၀မ္းစာေတြကုိ အခုစုပံုေရးသားေတာ့မွာပါ။ ေရးစရာေတြအမ်ားႀကီး ေခါင္းထဲမွာရွိေနေသာ္ျငား Greenirrawaddy ေပၚကုိ တစ္ပါတ္ ဘယ္ႏွစ္ပုဒ္လံုးေရာက္မယ္ဆုိတာ အာမမခံႏုိင္ေသးပါဘူး။ ေရးသားတဲ့ေနရာမွာေတာ့ အရင္ကေလာင္နာမည္ (ဘုိကေလးသား) အစား (ထက္ျမတ္ကုိ) ဆုိတဲ့ကေလာင္ကုိ အသံုးျပဳပါမယ္။ ေရးသားတဲ့စာတုိင္းကုိ ယံုၾကည္စိတ္ခ်အားကုိးႏုိင္ရေအာင္ အကိုးအကားေတြနဲ႔ သတင္းရင္းျမစ္ေတြကုိ ေဖာ္ျပေပးမွာျဖစ္သလုိ၊ စကားေျပာနဲ႔ ဖတ္ရလြယ္ေအာင္ ေရးမွာပါ။ သူငယ္ခ်င္း မုိးတိမ္ ကုိ ျပန္အကူအညီေတာင္းဘုိ႔ စိတ္ကူးထားပါတယ္။ အျခားသူငယ္ခ်င္းမ်ားကုိလည္း ဖိတ္ေခၚပါတယ္။

ရည္ရြယ္ခ်က္

ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အရင္အတုိင္းမေျပာင္းမလဲပါပဲ။ ထူးျခားလာတာက ပုိေလးနက္လာတာပဲ ရွိပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒီမုိကေရစီဆုိတာ ရွိလာၿပီ၊ လြတ္ေတာ္ဆုိတာရွိလာၿပီ၊ စတုထၱမ႑ိဳင္ဆုိတဲ့ မီဒီယာကုိ သမၼတႀကီးက အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံေနၿပီ။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ျပႆနာေတြကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေရာ၊ ကမာၻမွာပါ မၾကားခ်င္အဆံုး ၾကားေနရပါတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ သိမွတ္စရာေတြ၊ ေလ့့လာစရာေတြ၊ သတင္းေတြကုိ ျပည္သူလူထု (အဓိက လူငယ္ေတြ) ကုိ သိေစခ်င္တာ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ပါပဲ။ စတုထၱမ႑ိဳင္ဆုိတဲ့ မီဒီယာ ဒါမွမဟုတ္ အစုိးရနဲ႔ ျပည္သူလူထုၾကားက တံတား တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း၊ စာေစာင္ေတြ(Printed Media)လုိ ေရဒီယုိ၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား (Broadcasting Media) လုိ အြန္လုိင္းမီဒီယာတစ္ခုဆုိတာ လက္ခံလာၾကပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ Street Journalist (or) Citizen Journalist တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သမၼတႀကီးေျပာတဲ့ ပဥၥမမ႑ိဳင္ဆုိတဲ့ (Civil Sorority) အားေကာင္းတဲ့ လူအဖြဲ႔အစည္းထဲက တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံအက်ိဳးကုိ အုပ္တစ္ခ်ပ္၊ သဲတစ္ပြင့္ အျဖစ္ တာ၀န္ယူခ်င္သူတစ္ေယာက္မွ်သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

ထက္ျမတ္ကုိ

Read More

ကမာၻေျမရဲ႕ အဆုတ္ (သုိ႔) စိမ္းလန္းေသာ သစ္ေတာမ်ား

(၁၂) နာရီေလာက္ရွိၿပီထင္တယ္။ အိပ္လုိ႔လည္းမရတာနဲ႔ ဆရာတစ္ေယာက္ဆီက ငွားလာတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ကုိ ေကာက္ကုိင္လုိက္တယ္။ စာအုပ္နာမည္က ေတာမ်ား၊ ေတာင္မ်ား၊ သစ္ေတာမ်ား၊ ဆင္ေျခေလွ်ာမ်ား၊ ဆရာေနဝင္းျမင့္ေရးတာျဖစ္ၿပီး၊ ခရီးသြား သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေဆာင္းပါးေတြစုတည္းထားတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္တယ္။ အျပင္မွာက မုိးနည္းနည္းေအးတယ္။ ရာသီဥတုကလည္း ခပ္ေအးေအးဆုိေတာ့ စာဖတ္လုိ႔ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတာေတာ့အမွန္ပဲ။ ဒီလုိနဲ႔ဖတ္လုိက္တာ ည ၂ နာရီခြဲေလာက္ျဖစ္သြားတယ္။ လူကလည္း မ်က္လံုးနည္းနည္း စင္းလာၿပီ။ ဒါနဲ႔ စာအုပ္ကုိ ေခါင္းရင္းမွာတင္ထားလုိက္ၿပီး စာၾကည့္မီးလည္းပိတ္လုိက္တယ္။ တကယ္အိပ္မယ္လည္းဆုိေရာ အိပ္လုိ႔ကမရျပန္ဘူး။ ဟုိေတြးဒီေတြးရင္းနဲ႔ပဲ ခုဏကဖတ္တဲ့စာအုပ္အေၾကာင္း ေခါင္းထဲျပန္ေရာက္လာတယ္။ ဆရာေနဝင္းျမင့္အဓိကေျပာခ်င္တာက သစ္ေတာေတြအေၾကာင္းျဖစ္တယ္။ သစ္ေတာေတြရဲ႕အသံုးဝင္ပံုေတြ၊ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ နဲ႔ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ သစ္ေတာေတြ ဘယ္လုိျပဳန္းတီးေနေၾကာင္း၊ အဲသလုိျဖဳန္းတီးခဲ့တာေတြအတြက္လည္း အခုအခ်ိန္မွာ ရာသီဥတုဆုိးဝါးမႈ၊ မုိးေခါင္ေရရွားမႈ၊ ေျမဆီလႊာ ပ်က္ဆီးမႈ၊ အျပင္ အျခားဆုိးဝါးတဲ႔ အေျခအေန ေတြနဲ႔ရင္ဆုိင္ေနရေၾကာင္း၊ ဒါေတြကုိ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသူေတြနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ျပန္လည္ထိန္းသိမ္း ေနတဲ့အေၾကာင္း ကုိေရးထားတာျဖစ္ပါတယ္။

မွန္ပါတယ္။ သစ္ေတြေတြက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကမာၻႀကီးရဲ႕ အဆုတ္ ေတြျဖစ္ပါတယ္။ photosynthesis လုိ႔ေခၚတဲ့ သစ္ရြက္ေတြအစာ ခ်က္လုပ္မႈမွာ ေနေရာင္ျခည္၊ ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္ဆုိဒ္နဲ႔၊ ေရ လုိအပ္တယ္။ ဒါေတြနဲ႔အစာခ်က္လုပ္ၿပီးတဲ့အခါမွာ သစ္ရြက္ေတြက ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔ ေရခုိးေရေငြ႔ေတြကုိ ျပန္လႊတ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရႈသြင္းတဲ့ ေလေကာင္းေလသန္႔ ေအာက္ဆီဂ်င္ကုိ ရႏုိင္ဖုိ႔ သစ္ေတာေတြက အဓိကတာဝန္ယူေပးေနတယ္။ သစ္ေတာေတြျပဳန္းတီးလုိ႔ ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္ဆုိဒ္ေတြေလထဲမွာ မ်ားလာၿပီဆုိရင္ ကမာၻႀကီးပုိမုိပူေႏြးလာမယ္။

ကမာၻ႕ေရသံသယာလည္ပတ္ဖုိ႔ အတြက္ကုိလည္း သစ္ေတာေတြက တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းအားျဖင့္အေရးႀကီးျပန္တယ္။ ဒါအျပင္ အၿမဲစိမ္သစ္ေတြေတြက ဇီဝမ်ိဳးစိတ္ေတြ အေပၚမ်ား၊ အၾကြယ္ဝဆံုး ေနရာေတြျဖစ္တယ္။ ကမာၻေပၚမွာရွိတဲ့ အပင္၊ သတၱဝါ၊ အင္းဆက္ နဲ႔အျခား နာမည္သိၿပီးသား မ်ိဳးစိတ္ေတြရဲ႕ တဝက္ေလာက္က အၿမဲစိမ္းသစ္ေတာေတြမွာေတြ႕ရတာျဖစ္တယ္။ လူေတြရဲ႕ေနစဥ္ စား၊ ဝတ္၊ ေနေရး လုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ ေဆးဝါးလုိအပ္ခ်က္ေတြကုိလည္း ဒီသစ္ေတာေတြနဲ႔၊ သစ္ေတြေတြမွာရွိတဲ့ ဇီဝမ်ိဳးစိတ္မ်ိဳးကြဲေတြက ျဖည့္ဆည္း ေပးေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး သစ္ေတြေတြက ေျမဆီလႊာေတြကုိ ထိန္းသိမ္းေပးတယ္။ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔ထိန္းသိမ္းေပးလည္းဆုိရင္ သစ္ရြက္ေတြက သည္းထန္တဲ့ မုိးေပါက္မုိးစက္ေတြကုိ ေျမျပင္နဲ႔တုိက္ရုိက္မထိေအာင္ ကာကြယ္ေပးတယ္။ ဒီလုိတုိက္ရုိက္မထိတဲ့အတြက္ ေျမျပင္မွာရွိတဲ့ အဖုိးတန္ အေပၚယံေျမဆီလႊာေတြ ဆီကုိ မုိးေရေတြေရာက္ခ်ိန္မွာ အရွိန္ကေတာ္ေတာ္ကုိနည္းသြားၿပီ၊ ဒါေၾကာင့္ ေျမဆီလြာေတြမျပဳန္းတီးေတာ့ဘူး။ သစ္ျမစ္ေတြကလည္း ေျမႀကီးမွာ ေျမကတုတ္ လုိ ကုပ္ယူထားေတာ့ ေတာ္ယံုတန္ယံုေရစီးေလာက္နဲ႔ ေျမဆီလႊာေတြကုိ ပါမသြားေစႏုိင္ဘူး။ သစ္ေတာေတြက ေျမကတုတ္တင္မဟုတ္ဘူး ေလကတုတ္တာဝန္ကုိလည္းယူထားတယ္။ ေလျပင္းေလာက္ကေတာ့ သစ္ေတာအကာအကြယ္ရွိေနရင္ ေလေျပေလညင္းအသြင္ကုိေျပာင္းလဲပစ္ႏုိင္တယ္။

ျမစ္၊ ေခ်ာင္း၊ အင္း၊ အုိင္ေတြရဲ႕ ေရေဝေရလႊဲ စနစ္မွာလည္း သစ္ေတာ့ေတြက မရွိမျဖစ္အေရးႀကီးတဲ့ေနရာမွာရွိတယ္။ မုိးတြင္းမွာရြာခဲ့တဲ့ မုိးေရေတြကုိ သစ္ေတြေတြရဲ႕ အျမစ္ေတြ သုိေလွာင္ ေပးတယ္။ ေႏြ နဲ႔၊ ေဆာင္းတြင္းလုိ ေျခာက္ေသြ႔တဲ့ရာသီကုိေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ျမစ္ေခ်င္းအင္းအုိင္ေတြထဲကုိ သုိေလွာင္ထားတဲ့ေရတြက တျဖည္းျဖည္းခ်င္း စိမ့္ဝင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေႏြ၊ နဲ႔ ေဆာင္းရာသီမွာ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအုိင္ေတြမေျခာက္ခမ္းတာျဖစ္တယ္။ သစ္ေတာမရွိရင္ ေရမရွိႏုိင္ဘူး။ ကမာၻ႔လူဦးေရရဲ႕ ၇၄%ဟာ ေျမေအာက္ေရ ကုိအားကုိးအားထားျပဳေနရတယ္လုိ႔ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢရဲ႕စစ္တမ္းတစ္ေဆာင္ကေျပာတယ္။ အထက္ကေျပာခဲ့သလုိ သစ္ေတာေတြက ေရသံသရာအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုျဖစ္သလုိ႔ ေျမေအာက္ေရ ျဖစ္တည္ဖုိ႔ အတြက္လည္း အလြန္အေရးႀကီးတယ္။ သစ္ေတာေတြရွိမွသာ ေျမေအာက္ေရရွိႏုိင္မယ္။

ဒီလုိအသံုးဝင္တဲ့သစ္ေတာေတြကအခုဆုိရင္ ကမာၻနဲ႔အဝွမ္းမွာ ေနစဥ္နဲ႔အမွ် ပေရာဂအမ်ိဳးမ်ိဳေၾကာင့္ ျပဳန္းတီးပ်က္ဆီးေနရတယ္။ ေတာင္အေမရိကတုိက္မွာရွိတဲ့ အေမဇုန္ သစ္ေတာမွာတင္ တစ္နာရီကုိ ၅၄ ဟက္တာ ႏႈန္းနဲ႔ပ်က္စီးေနတယ္လုိ႔ ကမာၻ႔ကုလသမဂၢက ဆုိတယ္။ ဒါအေမဇုန္သစ္ေတာ္ပဲရွိေသးတယ္။ အျခားကမာၻေနရာအႏွ႔ံအျပားမွာရွိတဲ့ သစ္ေတာေတြဟာလည္း သစ္အလြန္အကၽြံခုတ္မႈ၊ တုိးခ်ဲ႕စုိက္ပ်ိဳးေျမမ်ားေၾကာင့္ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းမႈ၊ လမ္း၊ သံတား ေဆာက္လုပ္မႈမ်ား၊ ေရကာတာ တည္ေဆာက္မႈ၊ ေတာမီးေလာင္မႈ၊ စတဲ့ ပေယာဂအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ပ်က္စီးေနရတယ္။ ဆုိးဝါးေသာရာသီဥတုအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ လက္ေတြ႕ႀကံဳေတြ႔ေနၾကရတယ္။ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းခံရလုိ႔ သုႆန္ တစျပင္လုိ႔ ေက်းငွက္ေအာ္သံ၊ ေမ်ာက္ေအာ္သံ၊ တိရိစာၦန္ေတြ ျမဴးတူးတဲ့ အသံေတြမၾကားရတဲ့ ေျမကြက္လပ္ေတြကုိ စိမ္းလန္းတဲ့ သစ္ေတာေတြကုိ အာသာျပင္းျပင္းနဲ႔ ေရငတ္သူေရေတာင္းသလုိေတာင္းဆုိေနၾကၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကမာၻႀကီးရဲ႔ အဆုတ္ကုိ အခ်ိန္မွီ ကုစားဘုိ႔ ေဆးေကာင္းေကာင္းနဲ႔၊ ဆရာဝန္ေကာင္းေကာင္းလုိအပ္ေနၿပီ။ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ Deforestation ေနရာမွာ၊ ျပန္လည္စုိက္ပ်ိဳးမႈ Reforestation ဆုိတာ အစားထုိးဖုိ႔ အခုပဲစမွရေတာ့မယ္။ အခ်ိန္ဆြဲတာနဲ႔အမွ် ငါတုိ႔မာၻႀကီးရဲ႕အနာဂါတ္က မေတြးဝ့ံစရာပဲ။

ဘုိကေလးသား

Read More

National Geographic ၏ Fabruary လ အေကာင္းဆံုးဓါတ္ပံု

Goat, North India
Photograph by Svetlana Eremina
National Geographic ၏ Fabruary လ အေကာင္းဆံုးဓါတ္ပံု

အိႏၵိယႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းတြင္ ေဆာင္းဦးရာသီ အေအးဓါဏ္ေၾကာင့္ လူမ်ားမ၀တ္ဆင္ေတာ့သည့္ အ၀တ္ေဟာင္း ကုိ ဆိတ္အား ၀တ္ဆင္ေပးထားပံု

Read More

ႏွစ္ေပါင္း၅၀အတြင္း အဆံုး၀ါးဆံုးရာသီဥတု အေအးဒါဏ္ကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရင္ဆုိင္ေနရ

ႏွစ္ေပါင္း၅၀အတြင္း အဆံုး၀ါးဆံုးရာသီဥတု အေအးဒါဏ္ကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရင္ဆုိင္ေနရ

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ယခု ရက္ပုိင္းအ တြင္း၌ ရာစုႏွစ္ႏွစ္၀က္အတြင္း အဆံုး၀ါးဆံုး ႏွင္းက်ဆင္းမႈေၾကာင့္ အေအးဆံုးေဆာင္း ရာသီကုိ ႀကံဳေတြ႕ ခံစားေနရေၾကာင္းသိရ သည္။ ယင္းကဲ့သုိ႔ အလြန္အမင္း ႏွင္းက်ဆင္း မႈေၾကာင့္ လမ္းမ်ား၊ ေလဆိပ္မ်ားတြင္ ခရီးသည္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ခရိးမဆက္ႏုိင္ပဲ ေသာင္တင္ကုန္ၾကၿပီး ကေသာင္းကနင္းျဖစ္ကုန္ၾကသည္။ စီးပြားေရ ဗဟုိခ်က္မျဖစ္ေသာ ေပက်င္းေလဆိပ္တြင္ ေလယာဥ္ခရီးစဥ္ေပါင္း ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ကုိ ပယ္ဖ်က္ျပစ္ခဲ့ရသည္။ ေပက်င္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ထားေသာ အေ၀းေျပးလမ္းမွာလည္း ႏွင္းမ်ားထူထပ္စြာ က်ဆင္းေနေသာေၾကာင့္ ပိတ္ထားရျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ကန္႔သတ္ထားျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ထားရေၾကာင္း တ႐ုတ္သတင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။ အထူးသျဖင့္ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားလုိင္း ေထာက္ပံ့ေနမႈမ်ား အခက္အခဲႀကံဳေတြ႔ ခဲ့ရသည္။ ႏုိင္ငံအေရွ႕ပုိင္းႏွင့္ အလယ္ပိုင္းတြင္ ေလာင္စာေထာက္ပံ့ပုိ႔ေဆာင္မႈ အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ေက်ာက္မီးေသြးစြမ္းအင္သံုး စက္႐ံုမ်ားတြင္ ေလာင္စာလုိအပ္ခ်က္ ေလ်ာ့က်ခ့ဲသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံစြမ္းအင္ လုိအပ္ခ်က္၏ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ကုိ ေက်ာက္မီးေသြးစြမ္းအင္မွ ရရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။

ၿမိဳ႕ေတာ္ ေပက်င္းတြင္ အပူခ်ိန္မွာ သုည ဒီဂရီေအာက္ ၁၆ ဒီဂရီ (၃.၂ ဒီဂရီဖာရင္ဟုိက္) ထိက်ဆင္းခဲ့ရာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ မူလတန္းေက်ာင္းမ်ား၊ အထကတန္းေက်ာင္းမ်ားကုိ ပိတ္ထားရသည္။ တ႐ုတ္အာဏာပုိင္မ်ားက ေပက်င္းႏွင့္ တီယံက်င္း ၿမိဳ႕မ်ားမွ မူလတန္းေက်ာင္းေပါင္း ၃၅၀၀ ေက်ာ္ကုိ ပိတ္လုိက္ေၾကာင္းေၾကျငာလုိက္သျဖင့္ ေက်ာင္းသား/သူ ၂.၂ သန္းအား ႐ုိက္ခက္ေစခဲ့သည္။


တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္က လူအမ်ားအတြက္ အစားအစာ၊ လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရးကုန္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္မ်ား အဆင္ေျပေစရန္အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ေဒသအာဏာပုိင္အသီးသီးကုိ ေတာင္းဆုိထားသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ မုိးေလ၀သဌာန၏ ေၾကျငာခ်က္အရ ႏွစ္သစ္အေစာပုိင္းရက္မ်ားတြင္ ရာသီဥတု ျပင္းထန္မႈမွာ အ၀ါေရာင္သတိေပးခ်က္ (ဒုတိယ အျပင္းဆံုးအဆင့္) ထိရွိေနအံုးမည္ဟု ေဖာ္ျပသည္။ ႏွင္းက်မႈမွာ ခ်ံဳကင္း ခ႐ုိင္၊ ဂရိတ္ေ၀ါ တံတုိင္းႀကီးအနီးတြင္ ၂၀ စင္တီမီတာ အထိစံခ်ိန္တင္က်ဆင္းခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အလယ္ ပုိင္း၊ အေနာက္တုိင္း၊ မြန္ဂုိလီးယား အတြင္းပုိင္း၊ အေရွ႕ပုိင္းေဒသအခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေျမာက္ပုိင္း ကြမ္က်ိဳးႏွင့္ ခ်ံဳကင္းတုိ႔တြင္ အပူခ်ိန္ သုညေအာက္ ၈ မွ ၁၂ ေလာက္အထိ က်ဆင္းႏုိင္သည္ဟု မုိးေလ၀သ ဌာနက ဆက္လက္ေဖာ္ျပသည္။ သုိ႔ေသာ္ အာဏာပုိင္မ်ားက အေအးဒါဏ္ေၾကာင့္ လူဘယ္ႏွစ္ဦး ေသဆံုးသည္ကုိမႈ မေၾကျငာေသးေပ။

ယခုအခါ ေပက်င္းအစုိးရသည္ လူေပါင္း သံုးေသာင္းေက်ာ္ကုိ စုစည္း၍ ႏွင္းမ်ားရွင္းလင္းရန္ လုပ္ေဆာင္ လွ်က္ရွိသည္။

Ref; China Daily, Bloom berg
Heavy snow causes chaos in China

မုိးတိမ္

Read More